Рубрика: Էկոլոգիա

Էկոլոգիա․ Գործնական աշխատանք- Ջրային ռեսուրսներ

Երկրագնդի ջրային ռեսուրսերը կազմում են շուրջ 1.4 մլրդ խկմ: Դրանք օգտագործման համար պիտնի ջրերն են, որոնք կուտակված են օվկիանոսներում, լճերում, ջրամբարներում, հողի մեջ և խորքային շետրերում:

Ջրի համաշխարհային պաշարները

Մակերեսը մլն քկմԾավալը հազ խկմԲաժինը %-ով
Համաշխարհային օվկիանոս361.31.338.80096.5
Ստորգետնյա ջրեր134.823.4001.7
Հողի խոնավություն8216.50.001
Սառցադաշտեր, մշտական ձյուն16.224.0641.74
Ստորգետնյա սառույցներ213000.022
Լճեր2.06176.40.013
Ճահիճներ2.6811.50.0008
Գետեր148.22.10.0002
Ջուրը մթնոլորտում51012.90.001
Ջուրը օրգանիզմներում1.10.0001

 Ջրային ռեսուրսների բացարձակ մեծամասնությունը բաժին է ընկնում համաշխարհային օվկիանոսին, միայն մի փոքր բաժին` ցամաքային ջրերին: Ցամաքի ջրերի ավելի քան կեսը` 36 մլն խքմ, քաղցրահամ է:✓

 Ջրային ռեսուրսների մի մեծ զգալի բաժինը կազմում են Անտարկտիդայի, Արկտիկայի և բարձր լեռների սառցադաշտերը,  որտեղ սառցի հզորությունը հասնում է մի քանի մետրից մինչև մի քանի կիլոմետրի:✓ Բևեռային շրջաններում սառցադաշտերը դանդաղորեն սահում են դեպի օվկիանոս, որտեղ առաջացնում են այսբերգներ:✓ Դրանք օվկիանոսային աղի ջրերում լողացող միլիոնավոր լիտր քաղցրահամ ջրի պաշարներ են, որոնց երկարությունը հասնում է 50կմ-ի:!

 Սառույցների երկրորդ մեծ շտեմարանը «հավերժական» սառույցի տեսքով գտնվում է Երկրի քարոլորտում,  հատկապես Եվրասիայի ու Հյուսիսային Ամերիկայի արկտիկական շրջաններում:!

 Ջրային ռեսուրսների էկոլոգիական նշանակությունը ցայտուն ձևով արտահայտվում է կենսոլորտում, որտեղ կյանքի գոյությունը պայմանավորված է ջրի առկայությամբ :✓ Բացի այն, որ կենդանի օրգանիզմների  2/3-ը կազմում է ջուրը, նա նաև այն միջավայրն է, որի անմիջական մասնակցությամբ լուծվում են սննդանյութերը:✓ Բազմահազար ծովային կենդանիների ու բույսերի համար ջուրը կյանքի միջավայր է:✓

 Բացառիկ մեծ է ջրային ռեսուրսների էներգետիկ նշանակությունը: Ջրավազաններում կուտակված ջուրը գետի հունով ու օվկիանոսներով հոսելիս, մակընթացությունների, տեղատվությունների, ինչպես նաև ալեկոծությունների ժամանակ ձեռք է բերում շատ մեծ հիդրոդինամիկ հզորություն: Մարդիկ սովորել են օգտագործել այդ հզորությունը և կառուցել էլեկտրակայաններ` ստանալ էլեկտրաէներգիա: Ավելի շատ օգտագործվում է գետերի ջրային էներգիան: Աշխարհի գետերի վրա կառուցված են բազմաթիվ էլեկտրակայաններ, որոնց բաժին է ընկնում էլեկտրաէներգիայի արտադրության 20%ը:✓ Ջրային ռեսուրսների էներգետիկական նշանակությանը հատկապես մեծանում է այն պատճառով , որ այն չսպառվող ռեսուրս է և միաժամանակ էկոլոգիապես մաքուր է, դրա օգտագործումից բնական միջավայրը չի աղտոտվում:✓                                         Առաջին քայլերն են արվում մակընթացությունների ու տեղատվությունների, օվկիանոսային հոսանքների ու ալիքների էներգիայի օգտագործման ուղղությամբ, իսկ դրանց պաշարները հազարապատիկ անգամ գերազանցում են գետերի ջրաէներգետիկ  պաշարներին:!

Արտադրության որոշ ճյուղերում ջրային պաշարը կարող է սպառվել:✓ Այդպես է, օրինակ, գյուղատնտեսկան ոռոգման կամ հանքային ջրերի լցարկման ժամանակ:! Մյուս ճյուղերում,  հատկապես արդյունաբերության մեջ, ջրային տրանսպորտում, որոնց համար ջուրը աշխատանքի գործիք է, այն քանակապես չի սպառվում:! Այդպես է օրինակ, էլեկտրակայաններում, քիմիական արդյունաբերկան ճյուղերում, նավարկելի գետերում ու ջրանցքներում:! Բայց օգտագործման մեջ եղած ջուրը շատ դեպքերում փոխում է իր որակը և կարող է հետագա գործածման համար դառնալ ոչ պիտանի:✓
!-5

Աղբյուր՝հղումը

Рубрика: Էկոլոգիա

Թափոնների վերմաշակում

Թափոնների պատշաճ կառավարումն ունի բազմաթիվ օգուտներ՝ տնտեսական (աշխատատեղերի ստեղծում, զբոսաշրջության վրա դրական ազդեցություն, ռեսուրսների արդյունավետ կառավարում), հանրային առողջապահական (առողջության ռիսկերի նվազում`հողի, ջրի և օդի աղտոտվածության նվազեցման միջոցով) և բնապահպանական (ջերմոցային գազերի արտանետումների կրճատումը, վտանգավոր թափոնների աղտոտվածության նվազում) օգուտներ։ Իսկ աղբը ոչ մի օգուտ չունի ինչպես թափոնը։

Թափոնները մեծ վտանգ են ներկայացնում, այդ պատճառով մարդկության բանական
մասի ուժերը ուղղված են թափոններին առնչվող խնդիրների լուծմանը: Թափոնների
առաջացման նվազեցումը և դրանց օպտիմալ վերամշակումը և երկրորդային օգտագործումը
անհրաժեշտ են, որպեսզի դրանք մի օր չծածկեն բոլորիս: Վերջին տարիներին համաշխարհային պրակտիկայում ավելի լայն տարածում է ստանում 3R կոնցեպցիան, որը որոշում է թափոնների հետ վարվելու նախընտրելի մեթոդները: 3R կոնցեպցիան ուղղված է թափոններին վերաբերվելու
հետևյալ միջոցներին, որոնք անհրաժեշտ է կիրառել դրանց նվազեցման նպատակով։ Անհրաժեշտ է հիշել, որ եթե թափոններըորևէ մեկի համար անպետք աղբ են, ապա
մյուսի համար դրանք կարող են լինել ցանկալի իր կամ առարկա: Թափոնների
կրճատումը քիչ կարևոր չէ, քան դրանց վերամշակումը: Ցանկացած վերամշակում
պահանջում է էներգիայի և ջրի ծախս: Այդուհանդերձ ամեն ինչ չէ, որ հնարավոր է
վերամշակել:

Ժամանակակից թղթա-ստվարաթղթային
ձեռնարկությունները մակուլատուրայից
ստանում են հիգիենիկ թուղթ,
ձայնամեկուսիչներ, տանիքի ծածկեր և
նույնիսկ տպագրության թուղթ:
Մակուլատուրայի որպես թուղթ
օգտագործումը հնարավորություն է տալիս
զգալիորեն տնտեսել հիմնականում փայտից
ստացվող թաղանթանյութը: Այսպիսի
տնտեսումը հնարավորություն է տալիս
կրճատել անտառահատումները:
Մակուլատուրայի վերամշակման ժամանակ
տեսակավորված թղթի հակերը թրջում են
մեծ ջրավազաններում և առանձնացնում
են թելերի: Մի քանի փուլերի արդյունքում
թելերը աստիճանաբար մաքրում են, գունազրկում են տպագրական ներկերից, մաղում և ֆիլտրում են, մինչև դրանք դառնան թղթի արտադրության համար պիտանի: Թղթի արտադրության պրոցեսի վերջում, երկրորդային հումքից, որը այլ դեպում կլցներ աղբանոցները, ստանում են նոր թղթե
արտադրանք։

Վերամշակված շիշը նույնպես որակյալ է, ինչպես առաջնային հումքից ստացված շիշը:
Ապակու կրկնակի վերամշակման առավելությունները

• Երկրորդային վերամշակված հումքը
կամ ապակյա ջարդոնը հալվում է ավելի
ցածր ջերմաստիճանում, դրա հալեցումը
պահանջում է ավելի քիչ քանակի էներգիա,
քան ապակու արտադրությունը բնական
հումքիցվերամշակված ապակուց ստեղծված մեկ շիշը ապահովում է էներգիայի խնայողություն, որը հնարավորություն է տալիս 100 Վատտ հզորությամբ լամպին վառվել 4 ժամ: • Ապակու վերամշակման պրոցես
ամբողջովին փակ ցիկլ է, որը չի
առաջացնում հավելյալ թափոններ և
կողմնակի արտադրանք:
• Վերամշակված ապակու յուրաքանչյուր
տոննա տնտեսում է ավելի քան մեկ տոննա
բնական հումք, այդ թվում նաև մոտ 650 կգ
ավազ, 186 կգ սոդա և մոտ 200 կգ կրաքար:
• Ապակու վերամշակումը կանխում է
ապակյա թափոնների թափանցումը
միջավայր։

Երբ ալյումինը առաջին անգամ սկսեց օգտագործվել ըմպելիքների համար նախատեսված տարրաների արտադրման համար 1965թ-ին, հազար տարրա պատրաստելու համար ծապսվում էր մոտ 25 կգ մետաղ: Այսօր այդ իսկ հազար տարրան կշռում են 15 կգ-ից պակաս, քանի որ արտադրողները սովորել են ավելի լավ դրանք պատրաստել: Ալյումինը փոխարինում էր պողպատե և անագե տարրաներին և շատ ճկուն էր: Ներկայումս կրկնակի օգտագործման են ենթարկվում մեկ տարվա ընթացքում արտադրվող ալյումինե տարրաների
կեսից ավելին և դա արվում է պրոցեսի հաշվին, որը պահանջում է ալյումինե հումք ստանալու էներգիայի ընդամենը 5%-ը: Ի տարբերություն պլաստիկի, որի որակը վատանում է յուրաքանչյուր վերամշակումից հետո, ալյումինը կարելի է օգտագործել բազմաթիվ անգամներ: Շնորհիվ այդպիսի
արդյունավետության ստաղծվել է այնպիսի ինֆրակառույց, որը հնարավորություն է տալիս ընդամենը 2 ամսվա ընթացքում վերադարձնել աղբը նետված տարրան նոր տեսքով։

Պլաստմասե թափոններ
Պատրաստում են նոր դույլեր, պոլիէթիլենային թաղանթ, արկղեր, ինչպես նաև շինանյութ և
մեկուսիչներ, պարաններ և ֆլիսե սվիտերներ։

Սովորական պլաստիկին փոխարինելու է
գալիս կենսապլաստիկը

Բիոպլաստմասսաները կամ օրգանական պլաստմասաները ստացվել են այնպիսի օրգանական
նյութերից ինչպիսիք են բուսական յուղը, եգիպտացորենի օսլան կամ միկրոբիոմատերիան: պլասմասաներ քայքայվող են: Հատիկային կուլտուրաների երկու մեծ խմբերը` Սոյայի հատիկները և հացահատիկը, կենսապլաստիկի ստացման հիմնական հումքի աղբյուրն են: Կենսապլաստիկը նավթի հիմքի վրա ստացված պլաստիկի երևի թե միակ էկոլոգիապես մաքուր այլընտրանքն է։

Рубрика: Ֆիզիկա, Բնագիտական ստուգատես, Էկոլոգիա

Բնագիտատեխնիկական ստուգատես (ֆիզիկայից և Էկոլոգիայից)

Հղումը՝ Проект физика — екология (3 экспериментов в домашних условиях)

1- մեզ անհրաժեշտ է ձեռքերի գել ախտահանող միջոց, զույգ բամբակյա բարձիկներ և սովորական թել, բամբակյա բարձիկներ թելով փաթաթելով գնդիկ ենք կազմում։ Եթե ​​այն վառեք, ալկոհոլը կվառվի, իսկ ջուրը կթրջի ձեր ձեռքերը։ Նման հրդեհը կոչվում է ցածր ջերմաստիճան: գլխավորը կանոնները հիշելն է Անվտանգություն:

Нам потребуется геловый антисептик для рук, пара ватных дисков и обычная нитка, обматывая ватные диски ниткой формируем шарик.Распределяем по его поверхности антисептик, поджигаем состав антисептика для рук входит спирт и вода. Если его поджечь, то спирт будет гореть, а вода смачивать руки. Такой огонь называется низкотемпературным.

2-Այս փորձի ժամանակ մենք կստուգենք, թե ինչպես է աշխատում ջրի մակերևութային լարվածությունը, ծածկում ենք ջրով մի տարա, շղարշով և ամրացնում ենք առաձգական ժապավենով, տարան կտրուկ շրջում ենք, ջրի մոլեկուլի մակերեսային լարվածությունը, անցքերը կնքվել են մարտին։ Իսկ եթե ծակում եք, ատամհատիկով ծակում ենք գործվածքը և ուղարկում, որ ազատ լողան տարայի ներսում, ջուրը չի հոսել։

В этом опыте мы проверим, как работает поверхностное натяжение воды, мы накрываем банку с водой, марлей и фиксируем её резинкой.Резко переворачиваем банку вверх дном, не бойся Всемирного потопа не предвидится благодаря поверхностному натяжению молекулы воды запечатали отверстия в марте. А если их проколоть, прокалываем зубочисткой ткань и отправляем их в свободное плавание внутри банки вода так и не потекла.

3- Ինչը կարող է լինել և՛ հեղուկ, և՛ պինդ: Պատասխանը Նյուտոնյան հեղուկ չէ։ Վերցնում ենք 200 գ կարտոֆիլի օսլան խառնում ենք մի բաժակ ջրի հետ։Զանգվածի խտությունը թթվասերի է հիշեցնում, բայց դա այն դեպքում, եթե մատները կամաց իջեցնեք մեջը։ Իսկ եթե բռունցքով ուժեղ խփես, այն կդառնա կոշտ։

Который может быть как жидким, так и твердым. Ответ не ньютоновская жидкость. Берем 200 г картофельного крахмала и смешиваем со стаканом воды.Консистенция массы напоминает сметану, но это только если медленно окунать в нее пальцы. И если сильно бить, то станет тяжело.

Рубрика: Անգլերեն նախագծեր, Բնագիտական ստուգատես, Էկոլոգիա

Eminent scientists

Ezras Hasratyan

Ezras Hasratyan (1903-1981) was an Armenian neurophysiologist whose main scientific researches were based on higher nervous activity.

He developed the theory of adaptation of the nervous system, clarifying the mechanism of regenerative phenomena in the damaged organism and its decisive role in the cerebral cortex.

Hasratyan adopted the idea of the protective role of inhibition as a basis for treating the effects of traumatic shock and some organic brain injuries.

He developed many ideas about the morphofunctional multilevel system of non-conditioned reflexes, increasing tone and conditioned reflexes, mechanisms of switching in higher nervous activity, etc.

Hasratyan substantiated the therapeutic and protective role of the inhibition process, developed a new method of prevention and treatment, and investigated human recovery from shock states caused by trauma, burns, and fever.

He is the author of a number of discoveries, among which the coordination patterns of conditioned reflexes are important.

The main topics of his scientific works are the physiology of compensatory adaptation, the physiology of higher nervous activity and the physiology of evolutionary recovery.

Էզրաս Հասրաթյան

Էզրաս Հասրաթյանը (1903-1981)  հայ նյարդաֆիզիոլոգ է, ում հիմնական գիտական ​​հետազոտությունները հիմնված են եղել բարձրագույն նյարդային գործունեության վրա:

Նա մշակել է նյարդային համակարգի հարմարվողականության տեսությունը՝ պարզաբանելով վնասված օրգանիզմում վերականգնողական երևույթների մեխանիզմը և գլխուղեղի կեղևում դրա որոշիչ դերը:

Հասրաթյանը արգելակման պաշտպանիչ դերի մասին գաղափարը ընդունել է որպես հիմք տրավմատիկ շոկի և ուղեղի որոշ օրգանական վնասվածքների հետևանքների բուժման համար:

Նա մշակել է բազմաթիվ գաղափարներ ոչ պայմանական ռեֆլեքսների մորֆոֆունկցիոնալ բազմաստիճան համակարգի, տոնուսի բարձրացման և պայմանական ռեֆլեքսների մասին, բարձրագույն նյարդային գործունեության մեջ փոխարկման մեխանիզմների վերաբերյալ և այլն:

Հասրաթյանը հիմնավորել է արգելակման գործընթացի բուժական և պաշտպանական դերը, մշակել կանխարգելման և բուժման նոր մեթոդ և հետազոտել վնասվածքի, այրվածքների և տենդի պատճառով առաջացած շոկային վիճակներից մարդու վերականգնումը:  

Նա մի շարք հայտնագործությունների հեղինակ է, որոնց թվում կարևոր են պայմանական ռեֆլեքսների համակարգման օրինաչափությունները:

Նրա գիտական ​​աշխատանքների հիմնական թեմաներն են փոխհատուցվող հարմարվողականության ֆիզիոլոգիան, բարձրագույն նյարդային գործունեության ֆիզիոլոգիան և էվոլյուցիոն վերականգնման ֆիզիոլոգիան:

Aristotle

Aristotle was a Greek philosopher and scientist, better known as the teacher of Alexander the Great. He was a student of Plato and is considered an important figure in Western philosophy. Famous for his writings on physics, metaphysics, poetry, theater, music, logic, rhetoric, linguistics, politics, government, esthetics, ethics, biology, zoology, economics, and psychology, he was considered much ahead of his time. His writings constitute the first comprehensive system of Western philosophy which includes views on morality and aesthetics, logic and science, politics and metaphysics. This system became the supporting pillar of both Islamic and Christian scholastic thought. It is even said that he was perhaps the last man who had the knowledge of all known fields at the time. His intellectual knowledge ranged from every known field of science and arts of that era. One of his greatest achievements was formulating a finished system of logical reasoning, also known as the Aristotelian syllogistic. His other significant contribution was towards the development of zoology. It is true that Aristotle’s zoology is now obsolete but his work and contribution was unchallenged till the 19th century. His contribution towards several subjects and its influence make him one of the most famous and top personalities of all time.

Արիստոտել

Արիստոտելը հույն փիլիսոփա և գիտնական էր, ավելի հայտնի որպես Ալեքսանդր Մակեդոնացու ուսուցիչ։ Նա եղել է Պլատոնի աշակերտը եւ համարվում է արեւմտյան փիլիսոփայության կարեւոր դեմք։ Հայտնի է ֆիզիկայի, մետաֆիզիկայի, պոեզիայի, թատրոնի, երաժշտության, տրամաբանության, հռետորաբանության, լեզվաբանության, քաղաքականության, կառավարության, գեղագիտության, էթիկայի, կենսաբանության, կենդանաբանության, տնտեսագիտության և հոգեբանության մասին իր աշխատություններով, նա համարվում էր իր ժամանակից շատ առաջ: Նրա գրվածքները կազմում են արևմտյան փիլիսոփայության առաջին համապարփակ համակարգը, որը ներառում է տեսակետներ բարոյականության և գեղագիտության, տրամաբանության և գիտության, քաղաքականության և մետաֆիզիկայի վերաբերյալ: Այս համակարգը դարձավ թե՛ իսլամական, թե՛ քրիստոնեական դպրոցական մտքի հենարանը։ Անգամ ասում են, որ նա, թերեւս, վերջին մարդն էր, ով տիրապետում էր այն ժամանակվա բոլոր հայտնի ոլորտներին: Նրա մտավոր գիտելիքները տատանվում էին այդ դարաշրջանի գիտության և արվեստի բոլոր հայտնի ոլորտներից: Նրա ամենամեծ ձեռքբերումներից մեկը տրամաբանական դատողությունների ավարտված համակարգի ձևակերպումն էր, որը նաև հայտնի է որպես Արիստոտելյան սիլլոգիստիկա: Նրա մյուս նշանակալից ներդրումն էր կենդանաբանության զարգացման գործում։ Ճիշտ է, Արիստոտելի կենդանաբանությունն այժմ հնացած է, սակայն նրա աշխատանքն ու ներդրումը անառարկելի էին մինչև 19-րդ դարը։ Նրա ներդրումը մի քանի առարկաների մեջ և դրա ազդեցությունը նրան դարձնում են բոլոր ժամանակների ամենահայտնի և բարձրակարգ անձնավորություններից մեկը:

Рубрика: Էկոլոգիա

Հայաստանի Հանրապետության բուժիչ խոտաբույսերը

Հայաստանի Հանրապետության բուժիչ խոտաբույսերը

նպատակ՝ ուսմումնասիրել Հայաստանի բուժիչ խոտաբույսերը դրանց հատկություններ պարզել թե ինչ բուժիչ խոտաբույսեր են օգտագործում մեր ընտանիքում և ինչ հիվանդությունների համար

տեղադրել բլոգում դեղաբույսի նկարը

կողկը զետեղել դեղաբույսի անվանումը և բուժիչ հատկությունները

արդյոք դեղաբույսը գտնվում է կարմիր գրքում, տեղանքը որտեղ է գտնվում

հրապարակել և հղումը ւողարկել դասավանդողին

ուսումնասիրել առնվազն 5 դեղաբույս

Հղումը